سیستم لوله کشی به منظور تأمین آب ساختمان اهمیت زیادی دارد و لازم است که به صورت اصولی و طبق استانداردهای مشخص شده انجام شود. رعایت استانداردهای لوله کشی ساختمان می‌تواند بر کیفیت آب نیز تأثیر بگذارد. برای اطلاعات بیشتر با اصول لوله کشی ساختمان می‌توانید در ادامه با دکتر تامین فروشگاه اینترنتی مصالح و تأسیسات ساختمانی همراه باشید.

روش‌های مختلف لوله کشی ساختمان

برای لوله کشی ساختمان، معمولا روش‌های مختلفی را می‌توان به کار گرفت. هر یک از این روش‌ها را برای کاربری خاصی استفاده می‌کنند و به‌طبع، هرکدام مزایا و معایب خود را به همراه خواهند داشت.  از جمله روش‌های لوله‌کشی ساختمان‌های مسکونی و غیرمسکونی متداول در ایران، می‌توانیم به این موارد اشاره کنیم:

روش سنتی

این روش، قدیمی‌ترین روش لوله‌کشی در ساختمان است و در آن، از هرجایی که ممکن باشد، لوله‌کشی انجام می‌شود. این روش را معمولا با لوله‌های فلزی انجام می‌دادند که امروزه دیگر مرسوم نیست.

 

روش انشعابی

روشی مدرن‌تر از روش قبلی است که در آن، انشعاب لوله هر واحد، از رایزر اصلی گرفته می‌شود. در این روش بین لوله‌های آب گرم و سرد هیچ فرقی وجود دارد. امروزه از این روش بسیار استفاده می‌شود و لوله‌های پلاستیکی اصلی‌ترین متریال در اجرای آن هستند.

 

روش کلکتوری

جدیدترین و پراستفاده‌ترین روش برای لوله کشی ساختمان همین روش است. در این روش، برای هر واحد یک شیر ورودی آب مستقل در نظر گرفته شده است. زمانی که تعداد واحدها در ساختمان زیاد باشد، از این روش استفاده می‌کنند، زیراکه در فشار آب خللی ایجاد نخواهد کرد. این روش را نمی‌توان به‌صورت روکار انجام داد.

اصول لوله کشی ساختمان

تأمین آب مورد نیاز ساختمان و همچنین جلوگیری از هدر رفتن آب و هدایت آن به سمت لوله فاضلاب، همه و همه با کمک یک سیستم لوله کشی اصولی امکان پذیر خواهد بود. به طور معمول برای لوله کشی خطوط آبرسانی و همچنین خروج آب آلوده و مصرفی به سمت فاضلاب از لوله‌های متفاوتی با جنس و تجهیزات مختلف استفاده می‌شود. برای مثال به منظور لوله کشی آب داغ باید از نوع خاصی از لوله استفاده شود که توانایی تحمل دمای بالای آب را داشته باشد. برای لوله کشی گاز، عدم نشستی گاز مهم‌ترین موضوعی است که اهمیت دارد و همه این موضوعات باید در قالب اصول لوله کشی ساختمان در زمان لوله کشی مورد توجه قرار بگیرد. برای اطلاعات بیشتر درباره انواع لوله فاضلاب می‌توانید مقاله معرفی انواع لوله فاضلابی برای لوله‌کشی در ساختمان را مطالعه کنید.

اصول و مراحل لوله کشی ساختمان

لوله‌کشی نیز درست مثل هر کار دیگر، اصول و مراحل خاص خودش را دارد. انجام این کار به‌صورت اصولی می‌تواند تضمین‌کننده امنیت و بقای لوله‌کشی ساختمان شما باشد و خیالتان را از بابت بروز هرگونه مشکل احتمالی در آینده، راحت کند.

به طور کلی، مراحل لوله کشی ساختمان را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد:

1. اولین مرحله، طرح نقشه لوله‌کشی ساختمان است؛ این کار باعث می‌شود که تصویری کلی از کار پیش روی خود داشته باشیم و تمام مراحل اجرا به‌درستی انجام دهیم.
2. با توجه به نقشه‌ای که طراحی شده است، باید به سراغ خرید لوازم اولیه برویم؛ به مقدار کافی لوله خریداری کنیم، شیرآلات یا اتصالات لازم را تهیه کنیم و ابزار مورد نیاز را حاضر کنیم.
3. سپس باید به سراغ لوله‌کشی رایزر برویم. اولین مرحله از اجرای عملی لوله کشی ساختمان، لوله‌کشی رایزر است. لوله‌کشی طبقه اول نیز در همین مرحله از رایزر جدا می‌شود.
4. بعد از رایزر، نوبت به لوله‌کشی و نصب انشعابات داخلی واحد فرامی‌رسد. لوله‌کشی معمولا در کف زمین انجام می‌شود و در نقاط مربوط، معمولا در آشپزخانه، حمام و یا دستشویی، به‌صورت عمودی و در ارتفاع مناسب نصب می‌شود.
5. بعد از نصب انشعابات، سر خروجی لوله‌ها باید به‌صورت موقت مسدود شوند تا کار لوله‌کشی به‌طور کامل پایان پیدا کند.
6. اکنون به همین روش، لوله‌کشی طبقات بعدی نیز انجام خواهد گرفت؛ ابتدا انشعاب رایزر و سپس انشعابات داخل واحد انجام خواهد شد.
7. بعد از اتمام لوله‌کشی و مسدود کردن تمام خروجی‌ها، باید سیستم را از آب شهری پر کرده و آن را تست کنید.
8. بعد از پر کردن سیستم لوله‌کشی از آب شهری، باید عمل هواگیری انجام شود. معمولا این کار با مقداری شل کردن تمامی سرپوش‌ها انجام خواهد گرفت. بعد از هواگیری تمام سرپوش‌ها باید مجددا سفت شوند. اکنون مراحل لوله کشی ساختمان پایان یافته است.

بهترین لوله‌های مورداستفاده در لوله کشی ساختمان

برای لوله‌کشی در ساختمان‌های مسکونی و غیرمسکونی، می‌توان از متریال‌های مختلفی استفاده کرد. انواع لوله‌های بسیاری را در بازار می‌توان پیدا کرد که هرکدام ویژگی‌ خاص خودشان را دارند و برای کاربری خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه، می‌توانید بهترین و متداول‌ترین انواع لوله را برای لوله کشی ساختمان، مشاهده کنید:

لوله حرارتی یا PEX

لوله پکس یا لوله‌های حرارتی از جمله انواع لوله‌های مناسب برای لوله‌کشی هستند. این ‌لوله‌ها معمولا از جنس پلی اتیلن هستند و طول عمر و دوام بسیار بالایی دارند. این لوله‌ها می‌توانند تا دمای 95 درجه را تحمل کنند و به همین دلیل به آن‌ها لوله حرارتی می‌گویند. گران‌بودن این لوله‌ها، از معدود معایب آن است.

 

لوله پی وی سی

پراستفاده‌ترین لوله‌هایی که برای لوله کشی ساختمان به کار می‌روند، لوله‌های پی وی سی هستند. این لوله‌ها مزایای بسیاری دارند، طول عمرشان بسیار زیاد است، مقاوم هستند، زنگ نمی‌زنند، نمی‌پوسند و البته قیمت مناسبی هم دارند. بسیاری از سازندگان این لوله‌ها را برای لوله‌کشی به کار می‌برند.

 

لوله مسی

از لوله‌های مسی نیز می‌توان برای لوله کشی در ساختمان استفاده کرد؛ هرچند که کاربرد آن‌ها بسیار کمتر است. این لوله‌ها را بیشتر برای لوله‌کشی سیستم‌های گرمایشی به کار مي‌برند و مقدار استفاده از آن‌ها نیز محدود است. این لوله‌ها دوام و طول عمر زیادی دارند، اما در عوض قیمت آن‌ها بسیار بالاست.

 

لوله برنجی

از لوله‌های برنجی بیشتر برای لوله‌کشی‌های صنعتی استفاده می‌شود؛ این لوله‌ها برای ساختمان‌های مسکونی نیستند. لوله‌های برنجی دوام و مقاومت فوق‌العاده بالایی دارند و درست به همان اندازه، قیمت و ارزش آن‌ها نیز زیاد است.

 

لوله استیل

لوله استیل یا فولادی نیز از دیگر انواع لوله‌های متداول در لوله‌کشی است. لوله‌های استیل را معمولا برای لوله‌کشی‌هایی که مقیاس کلان‌تری دارند استفاده می‌کنند. استفاده از آن‌ها در ساختمان مسکونی و غیرمسکونی چندان رایج نیست؛ در عوض آن‌ها را برای لوله‌کشی آب شرب بین شهرها به کار می‌برند.

 

لوله چدن

این لوله نیز از لوله‌های متداول در لوله کشی ساختمان است، با این تفاوت که از آن در لوله‌کشی فاضلاب استفاده می‌شود. هرچند که لوله چدنی اولین انتخاب برای لوله‌کشی فاضلاب نیست، اما استفاده از آن می‌تواند مزایای خودش را داشته باشد؛ برای مثال این لوله عایق خوبی برای صدا است.

 

لوله پنج لایه

شاید بتوان گفت که در لوله کشی ساختمان در ایران، از این لوله‌های بیشتری استفاده را می‌توان برد. لوله‌های پنج لایه، همان‌طور که از نامشان پیداست، دارای پنج لایه هستند، دو لایه پلاستیک پلی اتیلن، دو لایه چسبی و یک لایه مغزی آلومینیومی. این لوله‌ها بیشتر از 50 سال عمر می‌کنند و همین‌طور در برابر گرمای زیاد نیز مقاوم هستند. برای مشاهده قیمت لوله پنج لایه  و دانلود لیست قیمت می‌توانید به وب‌سایت دکتر تامین مراجعه کنید.

 

لوله پروپیلن

و در آخر می‌توان به لوله‌های پروپیلن برای لوله کشی ساختمان اشاره کرد. از مهم‌ترین مزایای این لوله‌ها می‌توان به دوام بسیار بالا و همین‌طور قیمت مناسب آن‌ها اشاره کرد؛ به‌علاوه این لوله‌ها بسیار سبک نیز هستند و به همین دلیل، جابه‌جایی و نصب آن‌ها بسیار آسان است. این لوله‌ها را گاهی با عنوان لوله سفید نیز می‌شناسند.برای کسب اطلاعا بیشتر درباره‌ی لوله مناسب برای آب‌رسانی ساختمان‌ها می‌توانید مقاله بهترین لوله برای آب‌رسانی در ساختمان کدام است ؟ را مطالعه کنید.

به منظور لوله کشی فاضلاب باید از لوله‌های مناسبی استفاده شود که دارای ظرفیت مناسب هستند و می‌توانند به راحتی فاضلاب را لوله‌های اصلی فاضلاب شهری منتقل کنند. زمانی که لوله‌های فاضلاب ظرفیت مناسبی نداشته باشند، مواد جامد و رسوبات در آن انباشته می‌شوند و لوله خیلی زود دچار گرفتگی خواهد شد.

نکته دیگری که در اصول لوله کشی ساختمان اهمیت دارد، نصب لوله‌های آب گرم و سرد در مکان مناسب است. لوله‌های آب گرم و سرد باید از خوردگی، سایش، انجماد، انفجار و سایر عوامل محیطی در عوامل باشند.

دسترسی مناسب به لوله‌ها بعد از لوله کشی نیز از دیگر مقررات لوله کشی ساختمان است. لوله‌های ساختمان باید طوری تعبیه شوند که در صورت ترک خوردن انجماد یا بروز مشکل به راحتی بتوان به آن‌ها دسترسی پیدا کرد.

از نکات لوله کشی ساختمان می‌توان به وجود پمپ اشاره کرد در ساختمان‌های آپارتمانی مسکونی یا اداری برای تأمین فشار آب استاندارد باید یک پمپ در ساختمان مورد استفاده قرار بگیرد. برای مشاهده قیمت و خرید انواع پمپ آب اینجا کلیک کنید.

موضوع دیگری که در استانداردهای لوله کشی ساختمان حائز اهمیت است، مربوط به رعایت اصول صحیح لوله کشی می‌باشد. تمامی لوله‌های ساختمان باید به گونه‌ای طراحی شوند که از هدر رفتن آب جلوگیری شود و آب تمیز به هیچ عنوان وارد فاضلاب نشود.

مواد زائد و فاضلاب ساختمان باید طبق طراحی و اجرای سیستم لوله کشی ساختمان وارد لوله اصلی فاضلاب شود. در صورتی که دسترسی به فاضلاب شهری وجود ندارد، باید از مخازن مخصوص برای دفع فاضلاب انسانی و مواد زائد استفاده شود. ظرفیت لوله کشی ساختمان باید به گونه‌ای باشد که برای انتقال آب یا فضولات مناسب باشد. معمولاً لوله‌هایی که برای فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید ظرفیت بالاتر و اندازه بزرگ‌تری داشته باشند تا کمتر دچار گرفتگی و ایجاد بوی نامطبوع شود.

تمامی ساختمان‌ها باید در لوله کشی فاضلاب به سیفون مجهز باشند. سیفون‌ها از ایجاد بوی بد فاضلاب در ساختمان جلوگیری می‌کند و مانع بیرون آمدن حشرات می‌شوند. رعایت استانداردهای نصب و راه اندازی سیفون نیز باید مورد توجه قرار بگیرد. از همین رو در نظر گرفتن سیفون در زمان نصب لوله و اتصالات فاضلابی آن اهمیت زیادی دارد.

یکی از مهم ترین اصول لوله کشی ساختمان مربوط به لوله کشی تجهیزات گرمایشی است. این لوله‌ها باید نسبت به انبساط آب و درجه حرارت آن مقاوم باشند تا بعد از مدتی آسیب نبینند. برای اطللاعات بیشتر درباره‌ی لوله‌های مقام در برابر حرارت می‌توانید مقاله لوله پنج لایه | راهنمای خرید بهترین برند لوله 5 لایه را مطالعه کنید.

اگر در سیستم لوله کشی ساختمان از لوله‌های پلیمری استفاده می‌شود، باید در زمان نصب به این نکته توجه شود که لوله‌ها کامل در برابر نور خورشید محافظت شوند. نور خورشید می‌تواند موجب آسیب به لوله شود و کیفیت آب را تحت تأثیر قرار دهد.

موضوع بعدی مربوط به لوله و اتصالات مربوط به آن است برای هر نوع لوله‌ای باید از لوله کشی مشخص و متناسب با آن استفاده شود.

از دیگر مقررات لوله کشی ساختمان می‌توان به شیب بندی لوله‌ها اشاره کرد. شیب بندی لوله‌ها به خصوص لوله‌های فاضلاب باید طبق استاندارد‌های مشخصی هدایت شود. این کار از گرفتگی لوله‌ها جلوگیری می‌کند.

در صورتی که از لوله کشی در فضای باز استفاده می‌شود، باید روی لوله‌ها عایق مناسبی قرار بگیرد تا از لوله در برابر عوامل محیطی محافظت کند.

مقاومت لوله در برابر خوردگی از دیگر اصولی است که باید در زمان لوله کشی مورد توجه قرار گیرد. در قدیم بیشتر برای لوله کشی از لوله‌های آهنی استفاده می‌شد که این دوره‌ها به مرور دچار خوردگی و آسیب و زنگ زدگی می‌شدند. اما امروزه باید از لوله‌های استفاده شود که مقاومت بالاتری در برابر پوسیدگی و آسیب دارند.

به طور معمول استفاده از لوله درزدار به دلیل وجود جای جوش برای لوله کشی در بخش‌های حساس یا انتقال گاز و مواد خطرناک مناسب نیست و برای چنین بخش‌های بهتر است از لوله مانیسمان استفاده شود.

 نکات مهم لوله کشی

1. اولین و مهم ترین نکته‌ای که باید در مورد لوله کشی ساختمان بدانید این است که قبل از شروع روند لوله کشی باید بستر مناسبی برای آن فراهم شود. برای این کار معمولاً لوله را در عمقی مناسب قرار می‌دهند که هم به خوبی از آن محافظت می‌شود و هم در زمان بروز مشکل به راحتی می‌توان به آن دسترسی داشت.
2. موضوع دوم مربوط به کیفیت آب لوله کشی ساختمان است زمانی که لوله کشی ساختمان طبق استانداردهای از پیش تعیین شده انجام شود کیفیت آب نیز تحت تأثیر قرار نمی‌گیرد.
3. موضوع بعدی مربوط به طراحی و اجرای سیستم لوله کشی است. قبل از شروع لوله کشی ساختمان باید کلیه مسیرهای لوله کشی توسط کارشناس مربوطه طراحی شود و سپس طبق اصول خاصی اجرا گردد.
4. قرار گرفتن لوله‌ها در شیب مناسب نیز موضوع دیگری است که در سیستم لوله کشی اهمیت ویژه دارد. شیب لوله‌ها باید به گونه‌ای باشد که آب به درستی در مسیر مناسب هدایت شود و از طرفی آب مصرفی نیز به سمت لوله اصلی هدایت گردد.
5. بهتر است برای لوله کشی آب سرد و گرم از لوله‌های پلیمری استفاده شود این لوله‌ها مقاومت بالایی دارد و حدود بیست سال بدون کوچک ترین مشکل کار می‌کنند. به علاوه لوله‌های پلیمری بسیار سبک هستند و به مرور زمان رسوب در آن‌ها ایجاد نمی‌شود و از همین رو یک گزینه مناسب برای لوله کشی آب آشامیدنی ساختمان محسوب می‌شوند.

 

مراحل لوله کشی آب مصرفی

به طور کلی برای لوله کشی آب متفاوتی استفاده می‌شود که در ادامه به طور اجمالی این موضوع را بررسی می‌کنیم.

سیستم لوله کشی آب مصرفی نیازمند یک خط لوله کشی اصلی است که به آن منبع تغذیه می‌گویند و تمامی انشعابات و لوله‌ها از همین منبع تغذیه گرفته می‌شود. به طور معمول برای اینکه فشار آب مناسب باشد، لوله کشی آب مصرفی باید بدون شیب انجام شود. اما در شرایط خاص و به دلیل نبود فضای مناسب ممکن است این لوله کشی کمی شیب دار نیز طراحی شود که به هر حال مقدار آن بسیار ملایم و کم است.

یکی دیگر از کارهایی که باید بعد از فرآیند لوله کشی آب آشامیدنی و مصرفی انجام شود، انجام تست نشتی است. برای این کار معمولاً کلیه محل‌های اتصالات لوله تست می‌شود. وجود نشتی علاوه بر هدر رفتن آب موجب نشست ساختمان و مشکلات بزرگ تری می‌گردد. از همین رو لازم است بعد از لوله کشی حتماً با نصب فشارسنج در بخش ورودی و خط اصلی و قرار دادن فشارسنج در بخش‌های مختلف لوله فشار آب مورد سنجش قرار بگیرد.

برای اجرای لوله کشی ساختمان و آب آشامیدنی معمولاً از لوله و اتصالات پنج لایه یا لوله فولادی استفاده می‌شود در نظر گرفتن مقدار ضخامت این لوله‌ها اهمیت زیاد در کیفیت لوله کشی دارد به علاوه باید برای هر نوع لوله از اتصالات مربوط به آن استفاده شود.

از طرفی برای نصب لوله اتصالات تک لایه نیز از تجهیزات متفاوتی استفاده گردد. لوله اتصالات تک لایه که نام دیگر آن لوله پلی پروپیلین است، از لوله‌های پلیمری هستند که معمولاً در لوله کشی آب ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولاً لوله‌های تک لایه با ایجاد حرارت به اتصالات وصل می‌شوند و برخی از آن‌ها نیز اتصالات دنده‌ای دارند که برای بخش شیرآلات مورد استفاده قرار می‌گیرند. امکان استفاده از این لوله ها در کنار لوله‌های گالوانیزه نیز وجود دارد.

یکی از مهم ترین اصولی که باید در لوله کشی آب مصرفی استفاده شود، این است که حتماً از تجهیزات و مواد اولیه مرغوب و درجه یک برای لوله کشی استفاده شود. پایین بودن کیفیت تجهیزات لوله کشی می‌تواند موجب بروز مشکلات بعدی و همچنین کاهش کیفیت آب مصرفی شود. شما می‌توانید برای خرید تجهیزات و لوازم مورد نیاز برای لوله کشی ساختمان کلیه ویژگی‌ها را از وب‌سایت دکتر تأمین بررسی کنید و به منظور استعلام قیمت محصولات با کارشناسان ما در تماس باشید.

مزایای لوله کشی اصولی آب مصرفی

رعایت استانداردها و قوانین لوله کشی موجب می‌شود تا در مصرف آب صرفه جویی شود و از بروز مشکلات بعدی نیز جلوگیری گردد. به علاوه زمانی که لوله کشی به روش درست و اصولی انجام شود، سرعت آب در لوله ها مناسب خواهد بود. بهتر است برای لوله کشی ساختمان از لوله و اتصالات فلزی ضد زنگ و ضد خوردگی استفاده شود زیرا زنگ زدگی و خوردگی لوله می‌تواند مشکلات جدی را در لوله کشی ساختمان ایجاد کند به طور معمول به کار گرفتن لوله‌های پلیمری برای این کار بسیار مناسب تر است.

یکی از رایج ‌ترین مشکلات مربوط به لوله کشی‌های غیر اصولی، حرکت فاضلاب در مسیر برعکس است. این موضوع موجب اختلال در سیستم لوله کشی می‌شود و مشکلات جدی در لوله فاضلاب ایجاد می‌کند. رعایت مقررات لوله کشی اصولی کمک می‌کند تا از بروز چنین مشکلاتی جلوگیری شود.

در این مقاله سعی کردیم تا با بیان مهم ‌ترین اصول لوله کشی ساختمان به شما کمک کنیم تا حدودی با یک لوله کشی ایمن و بدون مشکل آشنا شوید. رعایت کردن اصول و مقررات لوله کشی موجب افزایش عمر لوله کشی و کارایی بهتر آن می‌شود. شما می‌توانید برای خرید تجهیزات و انواع لوله و اتصالات مانند لوله نیوپایپ به وب سایت دکتر تأمین سر بزنید و برای استعلام قیمت‌ها با کارشناسان ما در دکتر تأمین تماس بگیرید و یک خرید عمده و غیرحضوری مطمئن و راحت را تجربه کنید.

سوالات متداول

استفاده از پمپ در لوله کشی ساختمان چه مزیتی دارد؟
از پمپ آب می‌توانید به منظور جبران افت فشار و تنظیم فشار آب براق طبقات بالای ساختمان استفاده کنید.

استفاده از کدام نوع لوله‌ها برای لوله کشی ساختمان مناسب‌تر است؟
معمولاً لوله‌های پلیمری به دلیل مقاومت بالایی که در برابر خوردگی دارند، برای استفاده به عنوان لوله کشی ساختمان مناسب‌تر هستند.

چرا بعد از فرآیند لوله کشی مرحله تست انجام می‌شود؟
به دلیل اطمینان از عدم وجود نشتی و هدر رفتن آب و همچنین جلوگیری از مشکلات بعدی در سیستم لوله کشی، بعد از این فرآیند مرحله تست انجام می‌شود.