کاشی‌کاری یک کار تخصصی است که اجرای آن به مهارت نیاز دارد. در این مقاله از مجله دکتر تامین، مسائل مختلف کاشی‌کاری مانند آماده‌سازی سطح، انواع ابزارهای موردنیاز، مراحل کاشی‌کاری، نکات مهم کاشی‌کاری مربوط به کف، دیوارها و سایر قسمت‌های ساختمان، نحوه نگهداری، نظافت و تعویض کاشی معیوب با کاشی سالم را بررسی می‌کنیم و در انتها لیستی از لوازم مورد نیاز برای کاشی‌کاری را به صورت فایل قابل دانلود ارائه خواهیم داد. برای آشنایی با نکات صفر تا صد کاشی‌کاری تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

نحوه کاشی‌کاری

برای اجرای کاشی یا سرامیک بر هر سطحی در ابتدا باید با مراحل مختلف آن به خوبی آشنا باشید تا بتوانید کار را به صورت اصولی و درست انجام دهید. مراحل کاشی‌کاری به ترتیب زیر است:

محاسبه و اندازه‌گیری

اولین بخش کاشی‌کاری، محاسبه و اندازه‌گیری مواد لازم و متراژ کاشی است. ابتدا ابعاد کاشی مورد نظرتان را مشخص کنید. سپس با استفاده از متر ابعاد محیطی را که قصد اجرای کاشی را در آن دارید، اندازه بگیرید و مساحت آن را محاسبه کنید. با تقسیم کردن ابعاد کاشی به مساحت کل محیط، می‌توانید تعداد کاشی مورد نیاز را تخمین بزنید. به خاطر داشته باشید که متراژ کاشی مورد نیاز، به نوع چیدمان و نحوه بندکشی نیز بستگی دارد. اگر در محاسبه این بخش مشکل داشتید می‌توانید به کمک کارشناسان مجموعه دکتر تامین میزان کاشی یا سرامیک مورد نیازتان را محاسبه و سپس برای خرید اقدام کنید.

انتخاب کاشی

انتخاب کاشی یا سرامیک، دومین گام و تأثیرگذارترین مرحله است چراکه زیبایی خانه یا فضایی که قصد کاشی‌کاری آن را دارید در گرو این قسمت است. کاشی یکی از  مصالح رایج در بازسازی آشپزخانه و سرویس‌های بهداشتی است , به دلیل شست‌وشوی آسان و نگهداری راحت بیشتر از مصالح دیگری مانند رنگ یا چوب استفاده می‌شود. همچنین قیمت نهایی این کالا در بلندمدت اقتصادی و به‌صرفه‌تر است.

زمانی که می‌خواهید کاشی انتخاب کنید باید میزان تردد، آسیب‌پذیری، شست‌وشو و دوام این محصول را در نظر داشته باشید. برای مثال کاشی یا سرامیکی که در راهرو و آشپزخانه استفاده می‌شود باید کیفیت و دوام بیشتری داشته باشد چراکه میزان تردد در این مکان‌ها نسبت به سایر بخش‌ها بیشتر است.

برش کاشی

این مرحله اولین گام اجرای کاشی یا سرامیک است. به هنگام برش کاشی، باید به جنس، ضخامت و نحوه اجرای آن دقت کنید تا دستگاه برش خود را از بین دستگاه‌های برش دستی یا برقی انتخاب نمایید. عموماً برش‌های دستی برای کاشی‌های سرامیکی یا چینی استاندارد و برش‌های برقی برای سنگ‌های طبیعی و کاشی‌های که ضخامتی بیش از ۲۰ میلی‌متری دارند، استفاده می‌شوند.

آماده‌سازی سطح

قبل از اجرای کار، دقت کنید که سطحی که روی آن کار می‌کنید تمیز، خشک و از همه مهم‌تر صاف باشد. برای مثال اگر سطح اولیه دارای کاغذدیواری، سوراخ یا ترک است ابتدا کاغذها را از سطح جدا کنید، سپس با پرکننده مناسب سوراخ و درزها را پر نمایید. در آخر با پرایمر یک سطح صاف جدید ایجاد کنید. زمانی که سطح مورد نظر به‌درستی خشک شد، می‌توانید طرح خود را پیاده‌سازی کنید.

آماده‌سازی چسب

برای داشتن یک کاشی‌کاری موفق، باید مخلوط چسب را به خوبی آماده کنید. تهیه و استفاده از چسب کاشی مناسب در طولانی‌مدت باعث دوام کاشی و سرامیک خواهد شد. همچنین به هنگام اجرا به‌راحتی نصب می‌شود.برای داشتن چسبی محکم و باکیفیت، بهترین توصیه آن است که طبق دستورالعمل‌هایی که تولیدکنندگان روی بسته‌بندی محصول گذاشته‌اند، عمل کنید.

غلظت این چسب باید به حدی باشد که فرصت کافی را برای اجرا یا ویرایش چیدمان کاشی خود را داشته باشید. بنابراین بهترین غلظت برای داشتن چسبی باکیفیت در حد قوام کره بادام‌زمینی است. این جمله بدین معناست که تا حدی مخلوط کردن را ادامه دهید که به این غلظت دست پیدا کنید.

چسب کاری

برای چسب کاری کردن باید چند نکته مهم را در نظر بگیرید:

هنگام استفاده از چسب، ضروری است که حداقل ۸۵ درصد سطح زیر کاشی مانند کف و دیوار آشپزخانه خشک باشد. علاوه بر این قسمت‌های بیرونی و مرطوب مانند کف و دیوارهای حمام تا ۹۵ درصد عاری از هرگونه خیسی یا رطوبت باشد.

برای اجرای چسب روی سطح موردنظر باید این ماده را با ماله شانه‌زنی به محل موردنظر بمالید.

برای داشتن پیوند قوی‌تری بین کاشی و چسب بهتر است از رج‌ها در خطوط مستقیم استفاده کنید. این کار علاوه بر حذف هوای بیشتر از چسب، به نصب راحت‌تر نیز کمک می‌کند.

چسباندن (چیدن کاشی و سرامیک‌ها)

با پشت سر گذاشتن مراحل قبلی اکنون نوبت به چیدن کاشی و سرامیک‌ها می‌رسد. در این مرحله باید پشت کاشی‌ها را با کمی چسب یا ملات پشت‌کاری کنید. این کار باعث می‌شود میزان چسبندگی کاشی با سطح مورد نظر افزایش پیدا کند. پشت‌کاری به هنگام کار با کاشی‌های با ابعاد بزرگ، بسیار ضروری است زیرا باعث اتصال قوی‌تر کاشی به بستر زیرسازی می‌شود. برای داشتن سطح صاف و مرتب و تقویت پیوند بین کاشی و چسب، توصیه می‌شود از سیستم‌های سطح‌بندی استفاده کنید. این ابزارها شامل موارد زیر می‌شود:

• گیره: قطعات کوچکی که هنگام چسب کاری بین کاشی‌ها قرار می‌گیرند تا اتصال دوغاب بین کاشی‌ها به خوبی ایجاد شود.
• گوه: نوعی ابزار است که برای اعمال فشار کافی به کاشی‌ها استفاده می‌شود تا از بلند شدن آن‌ها در حین اجرا جلوگیری شود.
• ابزار تسطیح: این ابزار به شما کمک می‌کند تا با حداقل تلاش، فشار صحیحی را به گیره و گوه وارد کنید و در آخر سطح کاملاً صافی داشته باشید.

بندکشی

جایگذاری سیستم‌های سطح‌بندی به شما در مرحله بندکشی کمک شایانی خواهد کرد. بندکشی، پس از چسبیدن کامل کاشی‌ها انجام می‌شود.

ظرافت و زیبایی نهایی را بندکشی کاشی‌ها تعیین می‌کند. همچنین بندکشی صحیح و اصولی باعث می‌شود تا دوام و کیفیت کاشی‌کاری شما بیشتر شود. برای بندکشی کاشی از مواد مختلفی استفاده می‌شود که رایج‌ترین آن خمیر دوغاب است که از ترکیب پودر سنگ، پودر سیمان‌ سفید و آب تهیه می‌شود. در سال‌های اخیر استفاده از خمیرهای نانو سرامیکی بندکشی نیز رایج شده‌ است.

برای تهیه دوغاب باید پودر سیمان‌سفید و پودر سنگ را به نسبت مساوی باهم مخلوط کنید. در گام بعدی بهتر است برای داشتن ترکیبی یکدست و باکیفیت مواد را از الک یا سرندهای ریز رد کنید.

برای درست کردن خمیر دوغاب می‌توانید از سطل یا استانبولی استفاده کنید. پودرها را در ظرف ریخته و آهسته‌آهسته آب اضافه کنید و در همین حین مدام هم بزنید. این کار را تا جایی ادامه دهید که خمیر دوغاب شما به قوام یک فرنی برسد. کمی رقیق‌تر از غلظت چسب کاشی باشد، کافی است.

با کمچه مواد را برداشته و لای درز کاشی‌ها بریزید و هم‌زمان با کاردک، دوغاب را کاملاً بین درزها هدایت کنید و مواد اضافی را از روی کاشی‌ها بردارید. دقت کنید، مواد اضافی بر سطح کاشی باقی نماند زیرا در مرحله تمیزکاری با مشکل مواجه خواهید شد.

تمیز کردن

تمیزکاری کاشی‌ها، مرحله پایانی است. پس‌ازاینکه دوغاب یا بندکشی‌ها تا حدی خشک شد باید دست‌به‌کار شوید. یک پارچه خیس و ابر نم‌دار حاضر کنید. ابتدا با پارچه خیس مواد اضافی را از سطح کاشی و سرامیک‌ها بردارید و در آخر  باقی‌مانده مواد را به طور کامل با ابر تمیز کنید. دقت کنید به سطح کاشی‌ها و درز آن‌ها فشار زیادی وارد نکنید، چراکه ممکن است در برخی نقاط، مواد به خوبی خود را نگرفته باشند. پس از گذشت  ۴۸ تا ۷۲ ساعت امکان شست‌وشو کاشی‌ها با آب نیز فراهم خواهد شد.

اصول ایمنی کاشی‌کاری

هر حرفه و تخصصی اصول ایمنی خاص خود را دارد. برای انجام کاشی کاری فضاهای مختلف، بهتر است نکات زیر را در نظر داشته باشید:

• استفاده از دستکش‌های محافظ از سایش، بریدگی و ایجاد چسبندگی در هنگام نصب کاشی‌ها جلوگیری می‌کند.
• استفاده از محافظ چشم مانند عینک ایمنی از چشمان شما در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت می‌کند. هنگام کار با دستگاه برش یا انبر کاشی احتمال پریدن خرده کاشی‌ها یا گردوغبار به داخل چشم شما زیاد است.
• اگر به کاشی‌کاری به دید یک حرفه یا شغل دائمی نگاه می‌کنید، استفاده از پدهای محافظ زانو و صندلی ارگونومیک برای ایجاد راحتی کمر، زانو و پاها ضروری است، چراکه در طولانی‌مدت باعث حفظ سلامت شما می‌شود و از بسیاری از آسیب‌ها جلوگیری می‌کند.
• 

نکات مهم کاشی‌کاری دیوار

• آماده‌سازی دیوار برای کاشی‌کاری اولین قدم است؛ بنابراین دقت داشته باشید تا سطوحی را که با امولسیونی رنگ شده‌اند لایه‌برداری کنید. چراکه این رنگ‌ها بر پایه آب هستند، یعنی زمانی که چسب به آن اضافه شود، مجدداً خاصیت اصلی آن را فعال می‌کند. این کار باعث ایجاد یک اتصال بسیار ضعیف خواهد شد که می‌تواند تأثیر مخربی بر نصب داشته باشد.
• دیوارها را تمیز کنید. برای این کار بهتر است، سطح دیوار را با یک سوهان یا سنباده هموار کنید. ایجاد شیارهای کوچک و ناهمواری که توسط سوهان یا سنباده به وجود می‌آیند، موجب چسبیدن بهتر چسب به دیوار خواهد شد. هرچه سطح را زبرتر کنید، چسبندگی کاشی قوی‌تر خواهد بود.
• برای کاشی‌کاری دیوارهای مرطوب مانند حمام و دستشویی‌ها باید تمامی سطوح را ضد آب کنید. انتخاب چسب کاشی باکیفیت به مقاومت در برابر آب و رطوبت کمک می‌کند. درنتیجه کیفیت و میزان مرغوبیت چسب کاشی این مناطق باید بهتر از سایر فضاها باشد. بهترین گزینه‌ها برای کاشی‌کاری سرویس‌های بهداشتی، چسب‌های انعطاف‌پذیر یا اپوکسی‌ هستند. این چسب‌ها علاوه بر مقاومت بالا، ضد قارچ و ضد کپک نیز هستند.
• در هنگام چسب کاری دیوارها، حتماً سطح را به خوبی ماله بکشید تا از ایجاد حفره‌های هوا جلوگیری کنید، در غیر این صورت، احتمال ایجاد ترک‌خوردگی یا شکستگی در کاشی بسیار بالا خواهد رفت.
• ضخامت ملات یا چسب پشت کاشی‌های دیوار نباید بیشتر از ۳ سانتی‌متر باشد.
• به محل کلید و پریز یا هر شی‌ء دیگری که باید داخل دیوار نصب شود، دقت کنید. این مناطق را باید روی کاشی‌ها برش دهید و سپس کاشی‌ها را نصب نمایید.
• برای تبخیر سریع آب از پاشیدن سیمان خشک در پشت کاشی‌ها خودداری کنید زیرا باعث ایجاد ترک خواهد شد.
• اگر قصد دارید به صورت مستقیم روی آجر یا سفال، کاشی اجرا کنید باید برای چسباندن از ملات ماسه و سیمان استفاده کنید زیرا چسب فقط در سطوح صاف قابل‌اجرا است.
• در هنگام اجرای کاشی دیوار، در کنج‌ها شیب ۴۵ درجه را رعایت کنید تا درز کاشی‌ها مشخص نباشد.

نکات مهم کاشی‌کاری کف

• ابتدا کاشی یا سرامیک مناسبی را برای اجرا در کف انتخاب کنید. توجه به زیبایی و دوام کاشی در کاشی‌کاری کف بسیار مهم است.
• قبل از برش کاشی‌های کف بهتر است زیرسازی‌های لازم را انجام دهید. باید هرگونه آسیب سطحی را تعمیر و قبل از کاشی‌کاری آن را تمیز کنید.
• برای برش کاشی و سرامیک کف، حتماً از دستگاه برش برقی استفاده کنید.
• چسب را حتماً مطابق دستورالعمل شرکت سازنده مخلوط کنید. مواد و ابزارهای لازم برای کاشی‌کاری کف را بشناسید و تا حد ممکن از آن‌ها استفاده کنید. این کار نصب، دوام، چیدمان دقیق و زیبایی کاشی‌های شما را تضمین خواهد کرد.
• هنگام چیدن کاشی‌های کف، دو نکته مهم را در نظر بگیرید. ابتدا مطمئن شوید که سطح شما به‌درستی برای کاشی‌کاری آماده‌شده است و سپس یک نقطه میانی یا کانونی برای خود پیدا کنید. این نقطه، محل چسباندن اولین کاشی است. در آخر یکی‌یکی به هر گوشه برسید. ازآنجایی‌که بیشتر اتاق‌ها کاملاً مربع نیستند، اگر از لبه اتاق شروع کنید، آشفتگی بصری ایجاد می‌شود که چشم هر بیننده‌ای را آزار خواهد داد.
• برای چسباندن کاشی یا سرامیک از چسب باکیفیت استفاده کنید تا طول عمر نصب شما را افزایش دهد.
• پس از ۲۴ ساعت دوغاب ریزی یا بندکشی را انجام دهید.
• شیب کف را رعایت کنید. معمولا این شیب باید به سمت کف شورها باشد تا آب به‌راحتی به سمت لوله فاضلاب حرکت کند.
• شیب کاشی‌های کف آشپزخانه نباید به سمت سالن سمت پذیرایی باشد.
• در هنگام نصب کاشی، محل کف شورها را برش دهید.
• سطح سرامیک یا کاشی کف سالن باید از سطح اتاق‌ها بالاتر باشد.
• آستانه چهارچوب در اتاق‌ها باید با سرامیک پوشیده شود اما بهتر است برای پوشاندن آستانه چهارچوب سرویس‌های بهداشتی از سنگ استفاده کنید.
• برای کاشی‌کاری آشپزخانه، ابتدا کابینت‌ها و سایر لوازم ثابت را جدا و از محیط خارج کنید. این کار باعث می‌شود تا نصب کاشی‌های کف دقیق‌تر و زیباتر انجام شود.
• از آنجایی که آشپزخانه نیز مانند حمام و دستشویی محلی است که از آب برای شست‌وشو استفاده می‌کنند، بهتر است قبل از نصب کاشی کف و دیوارها هر یک از سطوح را قیراندود کنید.
• اگر کف‌سازی آشپزخانه به‌طور کامل تمام نشده است، سعی کنید اولین رج کاشی‌ها را طوری قرار دهید که به هنگام کف‌سازی نهایتاً ۵ سانتی‌متر از آن داخل ملات قرار بگیرد. با در نظر گرفتن ابعاد آشپزخانه و رنگ کابینت‌ها، طرح و رنگ کاشی خود را انتخاب کنید.کاشی‌های چینی یا سرامیک انتخاب‌های بهتری برای آشپزخانه هستند زیرا این قسمت از خانه، پر رفت و آمد و به صورت مداوم در معرض شستشو است. این جنس مواد بادوام‌اند و شست‌وشو و نگهداری آن‌ها نسبت به سایر کاشی و سرامیک‌ها بیشتر است.

نگهداری و نظافت کاشی

نحوه نصب و زیرسازی سطح ارتباط مستقیمی با عمر و دوام کاشی‌ها دارد. هرچند که کیفیت و مرغوبیت کاشی نیز بسیار حائز اهمیت است.

سعی کنید مراقب اشیای سنگین باشید. زیرا پرتاب شدن یا افتادن ناگهانی این اجسام بر کاشی باعث ایجاد شکست، پریدگی و ترک خواهد شد.

در هنگام نظافت و شست‌وشو از مواد اسیدی و سابیدن بیش‌ از حد خودداری کنید زیرا لعاب و کیفیت کاشی را به‌مرور زمان کم کرده و در نهایت از بین می‌برد.

تعویض کاشی شکسته

در برخی موارد ممکن است شما بخواهید تنها یک یا چند کاشی را تعویض کنید. برای جایگزین کردن کاشی سالم با کاشی معیوب باید از میخ، چکش، قلم، نوارچسب، چسب کاشی و کاشی جدید استفاده کنید.

1. ابتدا دور کاشی معیوب را نوارچسب بچسبانید تا به کاشی‌های اطراف آسیب نرسانید.
2. میخ را در وسط کاشی شکسته بگذارید و با چکش ضربه بزنید.
3. کاشی به قطعات کوچک‌تر تقسیم خواهد شد.
4. با قلم و چکش، بندکشی اطراف را خالی کرده و آهسته‌آهسته کاشی‌ها را جدا کنید.
5. ملات قدیمی را کمی تراش دهید و خوب تمیز کنید تا چسب به‌راحتی به سطح زیرین متصل شود.
6. اکنون کاشی را چسبانده و پس از ۲۴ ساعت بندکشی کنید.

در حین انجام کار بهتر است از دستکش و عینک ایمنی استفاده نمایید.

نتیجه‌گیری

در این مقاله، اصطلاحات کاشی‌کاری، مراحل، نکات مهم، مواد و ابزار موردنیاز، اصول ایمنی و نحوه نگهداری و نظافت صحیح را آموختیم. اکنون شما می‌توانید برای اجرا و نصب کاشی یا سرامیک یک فضای کوچک یا بزرگ دست‌به‌کار شوید. برای شروع بهتر است لوازم و ابزار خود را از یک فروشگاه معتبر تهیه کنید. برای دریافت مشاوره و خرید محصولات مورد نیازتان مبا کارشناسان مجموعه دکتر تامین تماس بگیرید.شما می‌توانید موارد مورد نیاز برای کاشی‌کاری را  از طریق بخش چسب، رنگ و شیمی ساختمان و تجهیزات و مصالح ساختمانی وب‌سایت دکتر تامین مشاهده و خریداری کنید.

برای دانلود لیست لوازم و مصالح مورد نیاز برای کاشی‌کاری اینجا کلیک کنید.