تفاوت مواد اولیه تولید لوله های پنج لایه PEXوPE-RT
فهرست مطالب
مقدمه
لوله‌های پنج لایه یکی از محصولات اصلی و مهم در ساختمان است، این محصول علاوه بر کارایی، نقش چشمگیری در ایمنی و صرفه جویی در هزینه‌ها دارد، بنا بر این در این مورد انتخاب درست اهمیت بسیار زیادی دارد. دکترتامین قصد دارد در این مطلب شما را با تفاوت PEX و PE-RT آشنا کرده و راهنمایی در زمینه خرید این محصول به شما عزیزان ارائه دهد.
معرفی پلیمرهای مورد استفاده در تولید لوله های پنج لایه
PEX و PERT دو نوعی پلی اتیلن هستند که امروزه به وفور در تولید لوله‌های کامپوزیتی پنج لایه PEX-AL-PEX یا PERT-AL-PERT استفاده می‌شوند در این مقاله قصد داریم نگاهی به تفاوت‌ها و شباهت‌های این مواد و همچنین شرایط استفاده آن‌ها داشته باشیم. PEX-AL-PEX یا PERT-AL-PERT استفاده می‌شوند در این مقاله قصد داریم نگاهی به تفاوت‌ها و شباهت‌های این مواد و همچنین شرایط استفاده آن‌ها داشته باشیم.
تعاریف
PE-RT (POLYETHYLENE OF RAISED TEMPERATURE):
PE-RT یک پلی اتیلن (PE) است که در آن معماری مولکولی به گونه‌ای طراحی شده است که تعداد کافی زنجیر بلند به عنوان Tie Moleculesدر ساختار پلی اتیلن گنجانده شده است تا امکان استفاده از آن در دماهای بالا (RT) را فراهم کند. این Tie Molecules باعث اتصال ساختارهای کریستالی پلیمر به هم می‌شوند و در نتیجه خواص بهبود یافته‌ای مانند استحکام و عملکرد دمایی بالا، مقاومت شیمیایی و مقاومت در برابر رشد آهسته ترک ایجاد می‌کنند.
(Crosslinked Polyethylene)PEX :
PEX در واقع پلی اتیلنی است که در آن با استفاده از یک فرآیند شیمیایی یا فیزیکی زنجیره‌های پلیمری بوسیله پیوندهای عرضی به هم متصل می‌شوند. ایجاد این اتصالات عرضی در پلی اتیلن منجر به بهبود خواص مانند استحکام و عملکرد دمایی بالا، مقاومت شیمیایی و مقاومت در برابر رشد کند ترک می‌شود.
مقایسه PEX و PE-RT
هر دو پلیمر PEX و PE-RT با ایجاد تغییر در ساختار ملکولی پلی اتیلن تولید می‌شوند ولی پکس در گروه پلاستیک‌های گرماسخت(Thermoset) قرار دارد حال آنکه سایر انواع پلی اتیلن در گروه پلاستیک‌های گرمانرم (Thermoplastic)قرار می‌گیرند. در حال حاضر دانش فنی تولید PEX در کشور بومی شده ولی تولید PE-RT هنوز توسط شرکت‌های داخلی امکان پذیر نیست و دانش تایید آن در اختیار شرکت‌های بزرگی همچون شرکت DOW آمریکا است.
پلی اتیلن‌های تولید شده در شرکت‌های پتروشیمی یا کامپاندهای پلی اتیلن معمولی که توسط شرکت‌های تولید کننده کامپاند تولید می‌شوند، دارای تحمل حرارتی پایین هستند و به همین علت تنها برای آب سرد از آن استفاده می‌شود و استفاده از آن‌ها برای مصارف آب گرم می‌تواند خسارت‌های جبران ناپذیری برجای گذارد.
مواد PE-RT برای شرایط کاری ۷۰ درجه سانتی‌گراد با فشار ۱۰ و مواد PEX برای شرایط کاری ۹۵ درجه سانتی‌گراد و فشار ۱۰ بار طراحی شده‌اند، با توجه به این نکته استفاده از مواد PERT در لوله کشی شوفاژ و پکیج که دما گاهی تا ۹۰ درجه سانتی‌گراد بالا می‌رود امکان پذیر نمی‌باشد. و این لوله‌های فقط در سیستم لوله کشی آب سرد و گرم و آشامیدنی قابل استفاده می‌باشند. حال آنکه استفاده از پلی اتیلن PE با تحمل درجه حرارت ۶۰ درجه در سیستم لوله‌های آب گرم مجاز نیست. در واقع ضعف پلی اتیلن در زمینه تحمل حرارتی منجر به تولید PE-RT و PEXشد.
تشخیص PEX و PE
همانگونه که در جدول فوق مشاهده شد هرکدام از انواع پلیمرهای استفاده شده در لوله‌های پنج لایه دارای مزایا و معایبی است. اما آنچه باید به آن توجه کافی داشت این است که استفاده از پلی اتیلن خالص یا کامپاندهای پلی اتیلن بجای PEX یا PE-RT به هر دلیلی ( به منظور کاهش هزینه‌های تمام شده، یا در دسترس نبودن PEX و PE-RT) یک فرایند غیر علمی است که می‌تواند مخاطرات بسیار زیادی را متحمل صنعت ساختمان کند.
شناخت پلیمر PEX از PE یا PE-RT کار نسبتا راحتی است. به این صورت که پلیمر شبکه‌ای شده در حلال‌هایی نظیر زایلن جوشان حل نمی‌شوند. ولی تشخیص PE از پلیمر PE-RT کار ساده‌ای نیست .این ارزیابی از طریق انجام تست پایداری حرارتی بلند مدت قابل انجام است که مستلزم صرف هزینه و زمان بسیار زیادی خواهد بود.
این موضوع به این دلیل اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند که شباهت ظاهری PE و PE-RT و حتی شباهت بعضی از خواص فیزیکی و مکانیکی این دو محصول، باعث سو استفاده برخی تولید کنندگان لوله یا حتی تولید کنندگان کامپاندهای پلی اتلنی شده و پلی اتیلن خالص معمولی را بجای PE-RT استفاده کنند و این موضوع با توجه به عدم آگاهی کافی مصرف کننده نهایی در خصوص نوع مواد بکار رفته در تولید این نوع لوله عواقب آن را دو چندان خواهد کرد. باید به این نکته توجه کرد که تولید PE-RT فقط در راکتورهای تولید پلی اتیلن (در زمان پلیمریزاسیون)امکان پذیر است و تولید این محصول با کامپاند کردن دو یا چند پلی ااتیل امکان پذیر نیست.
متاسفانه دانش فنی تولید PE-RT در کشور ما وجود ندارد و این دانش در انحصار چند شرکت بزرگ از جمله DOW CHEMICAL آمریکا است. پیشنهاد ما به شما عزیزان این است که با کسب دانش کافی در این باره تمرکز خود را برای شناخت صحیح لوله پنج لایه موجود در بازار بگذارید.
