جعبه و تابلو برق

جعبه و تابلو برق، محفظه ای است که به منظور نصب، سیم بندی و محافظت از تجهیزات الکتریکی در برابر عوامل بیرونی، مورد استفاده قرار گرفته و همچنین مانع از ورود شوک الکتریکی به کاربران می‌شوند.

 اجزای تشکیل دهنده تابلو برق‌ها

انواع تابلو برق از اجزای مختلفی تشکیل شده‌است که عبارتند از:

کنتاکتور

این جز از تابلو برق، موظف است مدار فرمان را از راه دور، قطع یا وصل کند.

بی متال

بی متال، وظیفه صدور فرمان قطع در اثر عبور جریان زیاد را بر عهده دارد.

کلیدها

یکی دیگر از اجزای تشکیل دهنده انواع تابلو برق، کلید می‌باشد که موظف است مدار را قطع یا وصل کند.

رله‌ها

رله‌ها نیز وظیفه ارسال فرمان قطع و یا وصل کردن را در اثر عوامل مختلف بر عهده دارند.

تجهیزات اندازه‌گیری

تجهیزات اندازه‌گیری نیز جزئی از تابلو برق هستند که وظیفه دارند پارامترهای متغیر را محاسبه کنند.

ترانس جریان و ولتاژ

ترانس جریان و ولتاژ، موظفند جریان و یا ولتاژ داخل تابلو برق را افزایش و یا کاهش دهند.

بدنه

یکی دیگر از مهم‌ترین اجزای تابلو برق، بدنه است که سایر تجهیزات را تحت پوشش، قرار می‌دهد.

انواع تابلو برق

تابلو برق‌ها را منظرهای مختلف، دسته بندی می‌کنند و برخی از مهم‌ترین آن‌ها عبارت است از: 

انواع تابلو برق از نظر جنس بدنه

انواع تابلو برق از نظر جنس بدنه به سه دسته مختلف تقسیم بندی می‌شوند که عبارتند از:

تابلو برق فلزی

انواع تابلو برق فلزی همانطور که از نامش پیداست، بدنه ای از جنس فلز دارند که با استفاده از رنگ‌های الکترواستاتیک، رنگ آمیزی می‌شوند. برای ساخت بسیاری از جعبه و تابلو برق‌های از جنس فلز از ورقه‌های گالوانیزه، استفاده می‌شود.

محل نصب انواع تابلو برق فلزی در محیط‌های بیرونی می‌باشد؛ دلیل آن هم برخورداری از ورق‌های استیل ضد زنگ می‌باشد که در نتیجه برای محیط‌هایی که مرطوب و اسیدی هستند، مناسب می‌باشد. از دیگر ویژگی‌های انواع تابلو برق فلزی می‌توان به شکل پذیری آن‌ها اشاره کرد که در نتیجه تولید آن‌ها در ابعاد مختلف، امکان‌پذیر شده‌است.

مدت زمان ماندگاری جعبه و تابلو برق از جنس فلز در محیط‌های مرطوب، حدود 10 سال می‌باشد. یکی از نقاط ضعف این جنس از تابلو برق‌ها، عدم ایمنی آن‌ها در برابر آتش سوزی می‌باشد؛ به این معنا که در مواقع رخداد آتش سوزی، حرارت فلز افزایش یافته و در نتیجه موجب از بین رفتن تجهیزات داخلی آن می‌شود.

تابلو برق کامپوزیت

نوع دیگری از جعبه و تابلو برق از نظر جنس بدنه با نام کامپوزیتی شناخته می‌شوند. تابلو برق‌های کامپوزیتی، دوام، ایمنی و استحکام بالایی دارند. تابلو برق‌های کامپوزیت، متشکل از الیاف شیشه و رزین می‌باشند. از جمله ویژگی‌های تابلو برق کامپوزیتی می‌توان به موارد ذیل، اشاره کرد:

• استحکام بالا

• ضد حرق

• ضد اشعه UV

• ضد زنگ زدگی و خوردگی

• عایق الکتریسیته

• طول عمر بالا

امروزه از انواع تابلو برق کامپوزیتی به دلیل برخورداری از یک سری مزایا، به عنوان جایگزینی برای تابلو برق‌های از جنس فلز، استفاده می‌شود. هزینه مربوط به انواع جعبه و تابلو برق با بدنه‌هایی از جنس کامپوزیت، کم است. طول عمر این نوع از تابلو برق‌ها نیز بسیار بیشتر از تابلو برق‌های فلزی می‌باشد و حدودا 30 سال، دوام دارند.

جعبه و تابلو برق کامپوزیت نیز برای محیط‌های بیرونی، قابل استفاده است.

تابلو برق پلی کربنات (تابلو برق پلاستیکی)

انواع تابلو برق پلی کربنات به دلیل اینکه از ترکیب رزین‌های ترمو پلاستیک و الیاف کربن، ساخته می‌شوند با نام تابلو برق پلاستیکی نیز شناخته می‌شوند.

این نوع از جعبه و تابلو برق به دلیل وزن سبک و مقاومت بالای آن‌ها در برابر خوردگی، گزینه ی مناسبی برای محیط‌های شرجی و مرطوب هستند. از جمله نقاط ضعف انواع تابلو برق پلاستیکی نیز توان به آسیب پذیری آن‌ها در مقابل حرارت و اشعه‌های UV اشاره کرد.

انواع تابلو برق از نظر نحوه نصب

انواع جعبه و تابلو برق را از یک منظر به دو دسته روکار و توکار، تقسیم بندی می‌شوند:

تابلو برق روکار

تابلو برق‌های روکار از جمله پر مصرف‌ترین انواع تابلو برق‌ها هستند که یکی از دلایل محبوبیت آن، عدم نیاز به عملیات بنایی پس از نصب آن هاست.

تابلو برق توکار

یک نوع دیگر از جعبه و تابلو برق با نام تابلو برق توکار شناخته می‌شوند و معمولا در ساختمان‌هایی که در حال ساخت هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. دلیل نام گذاری این نوع از تابلو برق‌ها به توکار، این است که بدنه آن‌ها داخل دیوار، قرار داده می‌شود و تنها درب آن‌ها قابل مشاهده است.

انواع تابلو برق از نظر سطح ولتاژ

تابلو برق‌های مختلف از نظر سطح ولتاژ در سه دسته جداگانه، قرار داده می‌شوند که عبارتند از:

• تابلوهاي فشار ضعيف (LV) تا 1000V

• تابلوهاي فشار متوسط (MV) از 1000 تا 63000 V

• تابلوهای فشار قوی (HV) از 63000 تا 400000 V

انواع تابلو برق از نظر محل نصب

انواع تابلو برق از نظر محل نصب نیز به دو دسته مختلف تقسیم بندی می‌شوند که عبارتند از:

• تابلو برق Indoor

• تابلو برق Outdoor